Masal | Konular | Kitaplar

Fatih Sultan Mehmed Han'ın yadigarı Ayasofya Camii

Emanete sahip çıkamadık

Ayasofya'ya çan takılmasın diye ne zorluklara göğüs gerdi ecdat. Allahu Ekber dağlarında, Çanakkale'de ve Afrika çöllerinde verilen milyonlarca şehide harbe gitmeden önce "Birgün hürriyetimize kavuşunca Ayasofya müze olacak" denilebilir miydi? Türlü oyunların oynandığı bu topraklarda Batılılar kılıçla, topla, tüfekle yapamadıklarını masum(!) bahaneler öne sürerek yapmışlardır. Tamir ve temizlik yapma bahanesiyle "geçici" bir süre ibadete kapatılan Ayasofya Camii'nin türlü senaryolarla müzeye dönüştürülmesi yakın tarihimiz için büyük bir utanç vesikasıdır.

*

O bir remzdir. Türk'ün ruhî ve millî remzi... O, kendisini (Yunan Roma Hıristiyanlık) bilen Garbın, maddede ve mânâda Şarkî Roma İmparatorluğu'na alem... Alem, yani sancak... Bu alem ve sancağı, maddesi ve mânâsı, ruhu ve kılıcıyla deviren Türk, tepesindeki salibi söküp yerine hilâli diktiği gün, o, bizim için de mekân olmaktan çıkmış, ruh olmuştur. Dünyanın kilit noktası İstanbul'da pırıldayıcı bu ruh, kendisini dünya çapında bir aksiyona yönelten ezeli ve ebedi imanın senedidir.

Necip Fazıl Kısakürek

*

Kubbesinin bir bölümü çökmüş Ayasofya 27 Mayıs 1453'teki fetihle birlikte onarılmış ve cami olarak ibadete açılmıştır. 19. yüzyıla kadar caminin binasına, diğer bölümlerine, avlusuna ve bahçesine birbirinden nefis Türk mimari sanatının eserleri eklendi. Bu müddet zarfında Bizans'tan kalan mozaikler ve tablolar itina ile saklandı. Dökülen veya bozulan mozaikler çeşitli zamanlarda yenilendi veya tamir edildi.

Cumhuriyetin ilanından sonra 1931 yılında ABD'de bulunan Bizans Enstitüsü namına, Thomas Wittemore caminin mozaiklerini temizlemek ve tamir etmek için izin istemiş ve bu izni almıştır. Bu izinle birlikte mozaik ve panolar tekrar tamir edilmiştir. 1934 ortalarında Maarif Vekaleti'ne, Abidin Özmen, İstanbula gelmiş, teftişleri sırasında Ayasofya'yı da gezmiş, çalışmaları ve mozaikleri incelemiş, caminin mabed dışında kalan yerlerinin ihya edilip, müze haline getirilmesini istemişti. Bu istek üzerine bir komisyon oluşturulmuş, Aziz Ogan başkanlığındaki bu komisyonda Tahsin Öz, Efdalettin Bey, Prof. Osman Ferid ve Alman Prof. Erkhard Ungar gibi uzmanlar bulunmuştu. Alman profesör Erkhard Ungar'ın muhalif kaldığı tavsiyelerde caminin müzeye çevrilmesi istenmişti.

481 sene boyunca Kur'an-ı Kerim tilaveti ve ezan sesleriyle yaşayan Ayasofya, tadilat bahanesiyle "geçici" bir süre ibadete kapatıldı. (1934) 1 Şubat 1935'te müze olarak resmen açılışı yapılan Ayasofya, halen tartışmaların odağında. Bugün Ayasofya Camii'nin müzeye çevrilmesi hakkında çıkarılmış 5 Bakanlar Kurulu Kararı bulunuyor. Ancak bu kararların sahte olduğu çeşitli kaynaklar tarafından iddia ediliyor.
1 Şubat 1935
İlk bina 4. yüzyılda yapıldı

Dünyanın 8.harikalarından birisi sayılan Ayasofya, Sanat Tarihi ve mimarlık dünyasının 1 numaralı yapısı hüviyetindedir. Bu yaşta ve bu ebatta zamanımıza gelebilmiş ender eserlerdendir. Orijinal adı Hagia Sofia olan, Türklerin Ayasofya dedikleri yapı yanlış bir şekilde, Saint Sofia olarak bilinir. Küçük ölçülerdeki ahşap çatılı ilk yapı 4. yüzyılın ikinci yarısında Büyük Konstantin'in oğlu Konstantinus zamanında yapılmıştı. 404 yılında, bir isyan sırasında yanan ilk yapının yerine, daha büyük ölçülerde inşa edilen 2. kilise 415 yılında törenle açılmıştı. 532 yılında hipodromda yapılan bir araba yarışı sonucu çıkan kanlı isyan on binlerce şehirlinin ölümüne ve pek çok binanın yakılmasına sebep olmuştu.
Türkler, harabeyi tekrar ayağa kaldırdı

Ayasofya her devirde hazineler dolusu sarflar yapılarak ayakta tutulabilmiştir. Türk'lerin şehri 1453 yılında fethetmeleri, harap durumdaki Ayasofya'nın camiye çevrilerek kurtarılmasına sebep olmuştur. Mimar Sinan'ın 16. yüzyılda eklediği payanda duvarları, 19. yüzyıl ortasında Mimar Fossati kardeşlerin ve 1930'dan itibaren yapılan diğer restorasyonlar ve kubbenin demir kuşak ile çevrilmesi önemli tamirlerdi.
Ayasofya'nın son 100 yılı

- 1918 ve 1919 yıllarında kiliseye dönüştürülmesi için Patrikhane ve kiliseler ortak karar aldı.

- 3 Şubat 1928 tarihinde hutbeler Türkçe olarak ilk defa Ayasofya'da okunmaya başlandı.

- Thomas Whittemore Ayasofya'nın mozaiklerini onarmak ve incelemek için 1931 tarihinde resmi izin aldı.

- 18 Temmuz 1932'de ezan ilk defa Türkçe olarak Ayasofya'da okunmaya başladı.

- 24 Kasım 1934'te Bakanlar Kurulu Kararı ile müzeye dönüştürülmesine karar verildi.

- 1 Şubat 1935 tarihinde müzenin açılışı yapıldı.

- 24 Mart 1935'te Fatih Medresesi ortada bir sebep yokken yıktırıldı.

- İkinci Dünya Savaşı'nda askerlerin durak, dinlenme ve mesken ihtiyacını gidermek için kullanıldı.

- 1 Şubat 2002'de AB Meclisi'nin bazı üyeleri kiliseye dönüştürülmesi için Konsey'e önerge sundu.

- 31 Ocak 2006, Avrupa Birliği üyesi ülkelerde Ayasofya'nın kilise olarak ibadete açılması için bir kampanya başlatıldı.
Ayasofya efsaneleri

- Ayasofya'nın güney tarafındaki delhizlerde bulunan oyuk bir taş Hz. İsa'nın beşiği olarak gösterilmekte idi. Kadınlar yeni doğmuş rahatsız çocuklarını bu beşiğe koysalar sıhhat bulacaklarına inanılmıştı.

- Binada bulunan kapıların tılsımlı olduğu söylenirdi.

- Orta cümle kapısı üzerinde sarı pirinç tabuta benzer bir uzun sanduka vardı. İçinde Kraliçe Sofya'nın cesedinin bulunduğuna ve sandukaya dokunmaya cür'et eden biri olursa binanın içinde büyük bir depremin meydana geleceğine inanılırdı.

- Evliya Çelebi unutkanlık hastalığına tutunanların Ayasofya kubbesi ortasındaki altın top altında yedi kere sabah namazı kılıp dua etmeleri ve her vakitte yedişer siyah üzüm yemeleriyle dertlerinin iyileşeceğini yazmaktadır.


Konular

Gorgeous U-Boat FlightDeck Chronograph Swiss 7750 Movements PVD Circumstance Watch
Tag Heuer Monaco 62 Eight Microtimer Electronic View within Straightforward Style
Cartier Sun glasses-Double of Jeweler
Level Heuer Blueprint 1 Woman Yin Yang View with Wonderful High end Style and design
Rolex Daytona White Gold Or Platinum and Gemstone Timepieces
Audemars Piguet Replica Watch – Suitable Site for you
Reasons why you should Have fun with Free Slot machines On the internet
On the web Casino Activities plus Strategies to Newbies
Hardly any Down load On the net Pai gow poker
The Most Beneficial Online Casino Guide: A review of Why Taking part in Online Is Greater
Important Things About Internet Based Present day Casino Playing and American stock exchange
What You Must Know About Cost-free On line casino Reward Loans
Actively playing Internet Casino Video games as well as the Rules Which Follow
Promotion's An excellent Risk Advertising Gambling establishment Sets
What Venture You are going to Miss When You Neglect On the net Slot machine games
The Well known Nyc Hotel and Internet casino
To get the best practical experience have fun with Online Casinos Games below and luxuriate in
In The Event You Spend On a Casino Gambling Information?
A Real Income Enjoying In An Internet Casino
Free Online Gambling establishment Video games: A person Form Of Revolutionary Enjoyment Activity
Some effectively-well-known cost-free on the net video poker machines!
Why You Need To Watch out for Protected Web Casino Internet sites
On the internet Twenty-one And Slot machine games: Certain Techniques For The Successful Formula
Receiving The Ideal Internet casino Add-ons On the net
Enjoy Absolutely free Or Paid for Fresh fruit Bamboula On line
Information On Billionaire Web Casino
Online Casino Online games and Suggestions for Newcomers
On the internet spots Where to find the best kinds
The Net On line casino In comparison to the Local Gambling establishment
4 Important factors Aspects in Selecting the most appropriate Web Casino